صنعت تولید ورق و کارتن در ایران به عنوان ستون فقرات زنجیره تأمین، بسته بندی و جابجایی کالا، نقشی حیاتی در اقتصاد ملی ایفا می‌کند. با این حال، به دلیل فرسودگی و قدیمی بودن زیرساخت‌ها، بخش بزرگی از کارخانه‌های فعال نیازمند بازسازی و نوسازی اساسی هستند تا قابلیت رقابت با استانداردهای روز جهانی را کسب کنند. این گزارش به تحلیل وضعیت کنونی، نیازهای مبرم نوسازی و تخمین دقیق سرمایه‌گذاری لازم برای ارتقاء عملکرد این بخش مهم می‌پردازد.
در حال حاضر، اکوسیستم این صنعت شامل بیش از ۱۵۰ واحد بزرگ تولید ورق کارتن و نزدیک به ۴۰۰۰ کارگاه تولید کارتن از ورق است. مجموع ظرفیت تولید سالانه ورق کارتن در کشور تقریباً یک میلیون تن برآورد می‌شود. چالشی که صنعت با آن درگیر است، قدمت بیش از دو دهه‌ای بخش عمده‌ای از ماشین آلات است؛ این تجهیزات از نظر مصرف انرژی، کنترل کیفیت و بهره‌وری نیاز به ارتقا دارند.
مسائل کلیدی که مانع رشد و توسعه این بخش شده‌اند، عبارتند از:
به منظور دستیابی به استانداردهای بین‌المللی و افزایش توان رقابتی، برنامه نوسازی خطوط تولید در سه سطح قابل تعریف است:
جایگزینی و نوسازی کامل ماشین‌آلات تولید کاغذ و مقوا (ورق خام)
بکارگیری خطوط جدید و مدرن تولید ورق و دستگاه‌های چاپ با سرعت و دقت بالا
بهبود زیرساخت‌های جانبی شامل سیستم‌های تصفیه پساب، سامانه‌های دیجیتال و ارتقاء تجهیزات کنترل کیفیت
طبق بررسی‌های انجام شده، حجم سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای انجام یک تحول و بازسازی کامل در صنعت ورق و کارتن ایران به شرح زیر تخمین زده می‌شود:
به طور کلی، سرمایه مورد نیاز برای احیاء کامل این صنعت بین ۱ تا ۱.۵ میلیارد دلار پیش‌بینی می‌شود.
صنعت کارتن ایران در مقایسه با رقبای منطقه‌ای مانند ترکیه، هند و چین، از لحاظ تکنولوژی تولید و کارآیی مصرف انرژی، حدود ۱۰ تا ۱۵ سال عقب‌تر است. به عنوان مثال، ترکیه در یک دهه اخیر با جذب سرمایه‌گذاری خارجی و به‌روزرسانی زیرساخت‌های خود، توانسته است ظرفیت صادراتی خود را تا دو برابر افزایش دهد. در صورت اجرای طرح‌های جامع نوسازی، ایران نیز این پتانسیل را دارد تا در مدت زمان ۵ تا ۷ سال، جایگاه رقابتی خود در منطقه را باز پس گیرد.
برای تحقق این تحول، مجموعه‌ای از اقدامات حمایتی و استراتژیک با شرح زیر مورد نیاز است:
بازسازی صنعت ورق و کارتن یک ضرورت اقتصادی است که نه تنها به افزایش کیفیت و بهره‌وری داخلی منجر می‌شود، بلکه نقش مهمی در کاهش وابستگی به واردات و جهش توان صادراتی کشور خواهد داشت. با پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز یک برنامه نوسازی همه‌جانبه، این صنعت قادر خواهد بود تا ده سال آینده به یکی از قطب‌های کلیدی و قدرتمند تولید بسته بندی در منطقه خاورمیانه تبدیل شود.
منبع: سایت اطلاع رسانی صنایع سلولزی ایران
