اخیراً به دنبال فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» توسط کشورهای اروپایی و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، تحولات مهمی در سطح پارامترهای کلان اقتصادی رخ داده است. این تحولات با ایجاد نوسانات در بخش واقعی اقتصاد و افزایش تورم ناشی از رشد هزینه مواد اولیه وارداتی، زنجیره ارزش صنعت کاغذسازی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
شاخص مدیران خرید (PMI) که یکی از معتبرترین شاخص‌ها برای سنجش وضعیت فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود، در مرداد ماه عدد ۴۵.۳ واحد را ثبت کرده است. این رقم نشان می‌دهد که کل اقتصاد همچنان به‌طور عمیق در محدوده رکودی قرار دارد. رکود اقتصادی که از ابتدای سال ۱۴۰۳ آغاز شده و بیش از ۱۸ ماه است ادامه دارد، موجب کاهش محسوس تقاضای کل و تشدید مشکلات فروش و نقدینگی برای بسیاری از کسب و کارها در بستر سیاست‌های پولی انقباضی شده است. در چنین فضایی، پیش‌بینی تقاضا و برنامه‌ریزی تولید به‌ویژه با وجود نوسانات ارزی و بی‌ثباتی بازار، به‌شدت دشوار شده است.
با این حال، صنعت کاغذ نسبت به بسیاری از صنایع دیگر شرایط بهتری دارد. علت اصلی این موضوع، «هسته سخت تقاضا» در این صنعت است که عمدتاً ناشی از نیاز پایدار به بسته‌بندی محصولات مصرفی ضروری و غیر ادواری همچون مواد غذایی، دارویی و قطعات خودرو است. بر همین اساس، شاخص شامخ صنعت کاغذ در مردادماه با عدد ۵۷.۶ واحد، روندی توسعه‌ای را نشان داده و رشد سفارشات جدید نیز بر این وضعیت افزوده است.
از سوی دیگر، افزایش نرخ ارز طی سه ماه گذشته هزینه تمام شده تولید را بالا برده و به تبع آن، قیمت انواع کاغذ بسته‌بندی نیز رشد قابل توجهی داشته است. گزارش‌های منتشرشده در سامانه کدال نشان می‌دهد نرخ فروش کاغذ فلوتینگ در شهریورماه نسبت به ابتدای سال، ۳۶ درصد افزایش یافته است. با تداوم رشد قیمت ضایعات کارتن داخلی و وارداتی، تثبیت تدریجی بهای مواد اولیه در سطوح جدید و افزایش میانگین نرخ موجودی انبار کارخانجات، انتظار می‌رود روند صعودی قیمت کاغذ در بازار داخلی ادامه‌دار باشد.
تهیه کننده: امیررضا اعلاباف
