کاغذ فلوت که گاهی به آن موج‌دار، کنگره‌ای یا کاغذ فلوتینگ نیز می‌گویند، نقش حیاتی و کلیدی در ساختار جعبه‌ها و کارتن‌های مقوایی ایفا می‌کند. این نوع کاغذ به صورت موجی یا سینوسی طراحی می‌شود و میان لایه‌های صاف ورق کارتن قرار می‌گیرد تا یک ساختار سه بعدی مقاوم ایجاد کند. در واقع، فلوت به عنوان لایه میانی، بین دو لاینر (لایه صاف بیرونی) جای می‌گیرد و از ورود ضربه به محصول محافظت می‌کند.
در این مقاله، به طور کامل توضیح می‌دهیم که کاغذ فلوت چیست، چه ویژگی‌هایی دارد، انواع کاغذ فلوت کدامند، موارد کاربرد اصلی آن کجاست و چه عواملی بر قیمت این محصول در بازار تأثیر می‌گذارد.
کاغذ فلوت دارای مجموعه‌ای از ویژگی‌های عمومی است که تقریباً در تمام انواع آن مشاهده می‌شود، گرچه هر نوع، بسته به کاربرد خود تفاوت‌هایی نیز دارد. نخستین ویژگی قابل توجه، ساختار موجی یا کنگره‌ای آن است؛ طراحی سینوسی‌شکل این کاغذ باعث می‌شود کارتن در برابر فشارهای خارجی و تغییر شکل‌های ناگهانی مقاومت بالایی پیدا کند. در واقع این چین‌خوردگی‌ها مانند ستون‌های عمودی در ساختمان عمل کرده و پایداری سازه کارتن را تضمین می‌کنند.
عامل مهم بعدی، ارتفاع و عمق موج‌هاست. هرچه ارتفاع موج بیشتر باشد، مقاومت فشاری کارتن نیز افزایش می‌یابد. از همین رو در بسته‌بندی کالاهای سنگین‌تر یا حساس‌تر، از فلوت‌هایی با موج بلندتر استفاده می‌شود. در مقابل، فلوت‌های با موج کوتاه‌تر معمولاً برای بسته‌بندی‌های سبک‌تر و ظریف‌تر کاربرد دارند.
از نظر جنس مواد اولیه نیز، کاغذ فلوت معمولاً از خمیر کاغذ بازیافتی یا الیاف طبیعی و تجدیدپذیر تولید می‌شود که کاملاً با محیط زیست سازگار است. قابلیت بازیافت بالا باعث شده این نوع کاغذ در راستای اهداف توسعه پایدار و کاهش ضایعات صنعتی، جایگاه ویژه‌ای در صنایع بسته‌بندی پیدا کند.
ویژگی مهم دیگر، توانایی جذب شوک و ضربه است. ساختار موج‌دار فلوت مانند یک ضربه‌گیر طبیعی عمل می‌کند و از انتقال نیروهای ناگهانی یا ضربات محیطی به داخل بسته جلوگیری می‌نماید. به همین دلیل، استفاده از آن در بسته‌بندی محصولات شکننده، لوازم خانگی یا قطعات صنعتی بسیار متداول است.
در نهایت، تنوع گرماژ و ضخامت یکی از دلایل اصلی محبوبیت این کاغذ است. فلوت‌ها در بازه‌ای از حدود ۸۰ تا ۲۰۰ گرم بر متر مربع تولید می‌شوند و هر گرماژ، کاربرد خاص خود را دارد. این ویژگی به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا بسته به نیاز، فلوتی انتخاب کنند که تعادل میان وزن، استحکام و هزینه را حفظ کند. افزون بر این، برخی فلوت‌ها دارای خصوصیات پیشرفته‌تری مانند کاهش وزن برای صرفه‌جویی در هزینه حمل‌ونقل، عایق حرارتی یا صوتی بودن و قابلیت چاپ بالا هستند که دامنه استفاده آنها را در صنایع گوناگون گسترش داده است.
استفاده از کاغذ فلوت، در تولید ورق‌های چندلایه کارتن است، جایی که فلوت به‌عنوان لایه‌ی میانی بین دو لایه صاف موسوم به کاغذ لاینر قرار می‌گیرد. این ترکیب سه لایه، ساختاری مستحکم، سبک و مقاوم در برابر فشار ایجاد می‌کند که در بسته‌بندی انواع کالاها از مواد غذایی گرفته تا تجهیزات صنعتی کاربرد دارد.
از سوی دیگر، کاغذ فلوت در محافظت از محصولات حساس و شکستنی نقش کلیدی دارد. هنگام حمل و نقل، موج‌های فلوت مانند بالشتک‌هایی از له شدن یا خم شدن کارتن جلوگیری کرده و ضربات ناگهانی را جذب می‌کنند. این ویژگی باعث می‌شود کالاهای شکننده مانند شیشه، سرامیک یا لوازم خانگی کوچک بدون آسیب به مقصد برسند.
همچنین در بسته‌بندی مواد غذایی، نوشیدنی‌ها و دارویی، به دلیل ترکیب کم‌وزنی و استحکام بالا، از فلوت به‌صورت گسترده استفاده می‌شود. جعبه‌های پیتزا، بیسکویت، لوازم بهداشتی و داروها اغلب با استفاده از فلوت‌هایی ساخته می‌شوند که علاوه بر محافظت، امکان تهویه و چاپ‌پذیری مناسبی نیز دارند.
در برخی کاربردهای خاص، فلوت برای پر کردن فضاهای خالی داخل کارتن‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعات موج‌دار، با جلوگیری از حرکت اجزا درون بسته، مانع از برخورد و آسیب احتمالی کالاها می‌شوند.
در نهایت، صنایع الکترونیک، آرایشی و بهداشتی نیز از فلوت‌های ظریف‌تر بهره می‌برند. برای مثال، بسته‌بندی قطعات الکترونیکی، عطرها، لوازم آرایش یا طلا و جواهر معمولاً با استفاده از فلوت‌های نازک نوع E یا F انجام می‌شود. این نوع فلوت ضمن ظرافت بالا، قابلیت چاپ و شکل‌دهی دقیق‌تری دارد و جلوه بصری جذاب‌تری به بسته‌بندی می‌بخشد.
در حال حاضر، انواع کاغذ فلوت در ضخامت‌های مختلف تولید می‌شوند، چرا که هر ضخامتی متناسب با نیاز و کاربرد خاصی طراحی شده است. به طور کلی، این محصولات را می‌توان در پنج نوع استاندارد A، B، C، E و F طبقه‌بندی کرد. که در ادامه به توضیح هر کدام می‌پردازیم.
یکی از محکم‌ترین انواع کاغذهای فلوت موجود در بازار است. در حالت معمول برای ساخت جعبه‌های کارتونی مانیتورها و تلویزیون‌ها از این نوع فلوت‌ها استفاده می‌کنند. چراکه این محصولات می‌توانند جلوی فشارهای وارد شده به کارتون را بگیرند. فلوت‌های نوع A در ضخامت ۴.۷ میلیمتری تولید شده و تعداد فلوت‌های آنها نیز ۱۰۸ بوده و برای بسته بندی کالاهای تا وزن ۱۵ کیلوگرم مناسب هستند.
استحکام کمتری نسبت به نوع A دارند، ولی به دلیل فشردگی بیشتر موج‌ها، مقاومت بسیار بالایی در برابر سوراخ شدن و له شدن موضعی از خود نشان می‌دهد. بیشتر برای جعبه‌های کارتونی با ابعاد بزرگ مانند تلویزیون یا مانیتور مورد استفاده قرار می‌گیرد. فلوت نوع B جذب ضربه بالایی داشته و ضخامت آن هم ۳.۲ میلیمتر است. تعداد فلوت‌های این کاغذ ۱۵۴ بوده و برای بسته بندی ظروف شیشه‌ای و لوازم آزمایشگاهی نیز مناسب و کاربردی خواهد بود.
نسبت به دو نوع قبلی، از استحکام و مقاومت کمتری برخوردار شده و ارتفاع موج‌های آنها نیز کمتر است. با این حال یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین فلوت‌هاست، زیرا ترکیبی از استحکام و قابلیت چاپ مطلوب را ارائه می‌دهد. برای بسته‌بندی لوازم خانگی کوچک، کالاهای شکستنی و … مناسب است. این محصولات از ضخامت ۴ میلیمتری برخوردار بوده و ۱۲۸ فلوت دارند. شما می‌توانید برای بسته بندی‌های تا وزن ۱۲ کیلوگرم از این نوع کاغذها استفاده کنید.
با ضخامت نسبتاً کم و تعداد فلوت بالا، استحکام کمتری نسبت به سه نوع قبلی دارد. اما این ویژگی باعث می‌شود سطح آن صاف‌تر و یکنواخت‌تر باشد که برای چاپ با کیفیت بالا و چاپ‌های چند رنگ بسیار مناسب است. از سوی دیگر این نوع کاغذهای فلوت از امکان بازیافت مناسبی برخوردار هستند. فلوت نوع E برای ساخت جعبه‌های کارتنی از قبیل جعبه کفش بسیار مناسب بوده و ضخامت آن نیز ۱.۵ میلیمتر است. برخورداری از تعداد فلوت ۲۹۵ از دیگر ویژگی‌های فلوت E به شمار می‌رود.
نازک‌ترین ورق موج‌دار است که ریزترین و پرتعدادترین موج‌ها را دارد. این فلوت به دلیل ظرافت و کیفیت بالای سطح، برای چاپ عالی در بسته‌بندی‌های لوکس و کوچک کاربرد دارد. موارد استفاده اصلی آن شامل لوازم آرایشی، عطر و ادکلن، و جعبه‌های جواهرات است که در آنها، زیبایی و حداقل ضخامت اهمیت حیاتی دارد. ضخامت این کاغذها چیزی در حدود ۰.۸ میلیمتر بوده و از ۴۲۰ فلوت تشکیل شده اند.
جدول 1- مقایسه انواع کاغذ فلوت
| نوع فلوت | ضخامت تقریبی | کاربرد رایج | مزیت بارز |
| A | ۵ – ۴.۵ میلیمتر | کالاهای سنگین و حساس | مقاومت ضربه‌گیری بالا |
| B | ۳ میلیمتر | کارتن‌های نسبتاً بزرگ | مقاومت در برابر له شدگی |
| C | ۴ میلیمتر | کاربرد عمومی | ترکیب استحکام و چاپ‌پذیری |
| E | ۱.۶ – ۱ میلیمتر | جعبه‌های کوچک و چاپ‌دار | ظرافت و طراحی بهتر |
| F | ۰.۸ میلیمتر | لوازم ظریف | کم‌ترین ضخامت و مناسب طراحی |
قیمت کاغذ فلوت، مانند بسیاری از مواد اولیه در صنعت بسته‌بندی، تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل فنی، اقتصادی و محیطی قرار دارد. در واقع، هیچ قیمت ثابتی برای این نوع کاغذ وجود ندارد و نوسانات بازار، نوع مواد اولیه و ویژگی‌های فنی محصول می‌توانند تفاوت چشمگیری در قیمت نهایی آن ایجاد کنند.
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت، جنس و کیفیت مواد اولیه است. برخی تولیدکنندگان از خمیر چوب بکر و اولیه استفاده می‌کنند که استحکام بالاتری دارد اما گران‌تر است، در حالیکه گروهی دیگر از خمیرهای بازیافتی یا ترکیبی بهره می‌برند که هزینه کمتری دارند ولی ممکن است در مقاومت نهایی کارتن تأثیرگذار باشند.
عامل بعدی، گرماژ و ضخامت کاغذ فلوت است. فلوت‌هایی با گرماژ بالا یا ضخامت بیشتر، به دلیل مصرف مواد بیشتر در تولید، قیمت بالاتری دارند. به عنوان مثال، فلوت نوع A که ضخامت بیشتری دارد، معمولاً گران‌تر از فلوت نوع E است که نازک‌تر و سبک‌تر محسوب می‌شود.
نوع فلوت و ابعاد موج نیز از دیگر فاکتورهای تأثیرگذارند. فلوت‌هایی با موج بلند (مانند نوع A و C) برای بسته‌بندی‌های صنعتی و کالاهای سنگین استفاده می‌شوند و فرآیند تولید پیچیده‌تری دارند، در نتیجه هزینه بیشتری نسبت به فلوت‌های ریزتر مانند نوع E یا F دارند.
در کنار این موارد، کیفیت چاپ، روکش و لمینت نیز می‌تواند در قیمت نهایی مؤثر باشد. کارتن‌هایی که با فلوت‌های چاپ‌پذیر یا دارای روکش‌های مخصوص تولید می‌شوند (مانند بسته‌بندی‌های صادراتی یا لوکس)، به دلیل مراحل اضافی در فرآیند تولید، قیمت بالاتری دارند.
از سوی دیگر، هزینه‌های حمل و نقل و نوسانات بازار جهانی کاغذ نیز بر قیمت تأثیر مستقیم دارند. تغییر نرخ ارز، هزینه سوخت، تعرفه‌های واردات خمیر یا کاغذ خام و حتی شرایط محیطی (مثل کمبود آب یا انرژی در کارخانه‌های تولیدی) می‌توانند موجب نوسان در قیمت تمام شده شوند.
در نهایت، نباید از مقیاس سفارش و شرایط خرید غافل شد. معمولاً خرید در حجم بالا یا قراردادهای بلند مدت با تولیدکنندگان باعث کاهش قیمت واحد می‌شود، در حالیکه سفارش‌های خرد یا اختصاصی (مثلاً با ضخامت یا چاپ خاص) هزینه بیشتری خواهند داشت.
به‌طور کلی، اگرچه عوامل متعددی بر قیمت کاغذ فلوت اثر می‌گذارند، اما با در نظر گرفتن ویژگی‌های عملکردی آن، از جمله مقاومت، قابلیت بازیافت و وزن پایین می‌توان گفت این محصول در مقایسه با کارایی و طول عمرش، از نظر اقتصادی کاملاً مقرون به صرفه است.
در این مقاله تلاش کردیم تا به طور کامل در رابطه با کاغذ فلوت، ویژگی های این محصول، کاربردها و انواع آن صحبت کنیم. در چشم‌انداز آینده، انتظار می‌رود با گسترش رویکردهای بسته‌بندی سبز و افزایش اهمیت بازیافت، تقاضا برای کاغذ فلوت بیش از پیش افزایش یابد. برای اطلاع از قیمت کاغذ فلوتینگ می‌توانید به صفحه خرید و قیمت کاغذ فلوتینگ مراجعه کرده یا با بخش فروش این شرکت تماس حاصل فرمایید.
1- تفاوت بین کاغذ فلوت و کاغذ لاینر چیست؟
کاغذ فلوت همان لایه موج‌دار میانی است که وظیفه اصلی آن ایجاد استحکام و جذب ضربه است. در حالی که لاینر لایه‌های صاف بیرونی کارتن را تشکیل می‌دهد.
2- آیا می‌توان دو نوع فلوت را در یک کارتن ترکیب کرد؟
بله، در کارتن‌های چند لایه معمولاً ترکیبی از انواع فلوت استفاده می‌شود (مثلاً ترکیب B و C) تا تعادل بین مقاومت و هزینه برقرار شود.
3- چطور تشخیص دهیم برای هر کالا چه نوع کاغذ فلوت مناسب است؟
باید وزن، ابعاد، حساسیت کالا و نیاز به چاپ را بررسی کنید. اگر کالا سنگین یا شکستنی است، فلوت‌های ضخیم‌تر مانند A یا B بهترند؛ اگر طراحی چاپی دارید، فلوت‌های ظریف‌تر مانند E مناسب‌ترند.
4- آیا کارتن‌های فلوت قابل بازیافت است؟
بله، بخش عمده‌ای از تولید کاغذ فلوت از مواد بازیافتی است و پس از مصرف نیز، کارتن‌های حاوی کاغذ فلوت کاملاً قابل بازیافت هستند و آسیب بسیار کمی به محیط زیست می‌زنند.
