
در شش ماهه نخست سال 1404، بازار واردات محصولات صنایع سلولزی کشور با نوسانات قابل توجهی همراه بود. این نوسانات میتواند تحت تاثیر عواملی مانند شرایط ارزی، میزان عرضه جهانی مواد اولیه، افزایش تقاضای داخلی و محدودیتهای حمل و نقل بینالمللی باشد. بررسی دادههای وارداتی نشان میدهد که خمیر کاغذ، کاغذ چاپ و تحریر و مقوای FBB بیشترین سهم را در واردات به خود اختصاص دادهاند و همچنان از اقلام اصلی زنجیره تامین صنعت کاغذ و بستهبندی کشور محسوب میشوند.

در ادامه، بر پایه جدول موجود، روند واردات برخی محصولات بصورت تحلیلی و خلاصه ارائه شده است.
خمیر کاغذ بیشترین سهم را در مجموع واردات شش ماهه نخست سال 1404 داشته است. در این مدت، حدود 131 هزار تن خمیر وارد کشور شده است. وابستگی واحدهای تولید کاغذ چاپ، مقوا و کاغذ بستهبندی به واردات خمیر، دلیل اصلی حجم بالای این کالا در زنجیره تامین است. روند واردات نیز نشان دهنده تلاش صنایع برای حفظ جریان تولید در شرایط نوسان بازار است.
در شش ماهه نخست سال، نزدیک به 87 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر وارد کشور شده است. این کالا در بخشهای آموزشی و نشر کاربرد اساسی دارد. افزایش واردات آن در ماههای مرداد و شهریور، هم زمان با آمادگی بازار برای سال تحصیلی جدید و نیاز به تامین کتابهای درسی و لوازم تحریر بوده است.
حجم واردات آخال در این دوره نزدیک به 88 هزار تن بوده است. این محصول به عنوان ماده اولیه بازیافت مورد استفاده قرار میگیرد. واردات قابل توجه آخال بیانگر فعالیت گسترده واحدهای بازیافت و تولید کاغذ بازیافتی در کشور است.
حدود 49 هزار تن مقوای پشت سفید در این دوره وارد شده است. این مقوا در بستهبندیهای بهداشتی، دارویی و غذایی کاربرد دارد. ثبات نسبی واردات این کالا نشاندهنده تقاضای پایدار صنایع بستهبندی است.
در این مدت، حدود 23 هزار تن کاغذ و مقوای گلاسه وارد کشور شده است. این محصول در تولید کاتالوگها، بروشورها و بستهبندیهای با کیفیت بالا استفاده میشود. نوسان واردات این گروه معمولا در ارتباط با فعالیتهای تبلیغاتی و چاپ تجاری است.
کاغذ تست لاینر یکی از مواد اصلی در تولید کارتن چند لایه است و به عنوان لایه سطحی کارتن کاربرد دارد. در طی 6 ماه اول سال جاری، حدود ۱۰ هزار تن از این محصول وارد کشور شده است. حجم نسبتا محدود واردات نشان میدهد که ظرفیت تولید داخلی در بخش تست لاینر بخش عمده نیاز بازار را تامین میکند و واردات بیشتر برای جبران کمبودهای مقطعی یا تامین کیفیتهای خاص انجام گرفته است. این مسئله اهمیت استمرار حمایت از واحدهای تولید داخلی و حفظ ثبات تامین مواد اولیه در صنعت بستهبندی را بهوضوح نشان میدهد.
در این دوره حدود 9 هزار تن مقوای پشت طوسی وارد شده است. این مقوا در بستهبندیهای چاپی و ساخت جعبههای مصرفی کاربرد دارد. میزان واردات آن با نوسان قیمت جهانی و رقابت تولید داخلی مرتبط است.
در شش ماهه نخست سال، حدود 3 هزار و 600 تن کاغذ روزنامه وارد کشور شده است. کاهش مصرف رسانههای چاپی و رشد رسانههای دیجیتال عامل اصلی کاهش نیاز به واردات این محصول است.
در این دوره حدود 2 هزار تن کاغذ ساک کرافت وارد شده است. این کاغذ در ساخت کیسههای مقاوم صنعتی مانند کیسههای سیمان و مواد معدنی کاربرد دارد.
در حدود 2 هزار و 100 تن مقوای سیگار وارد شده است. میزان واردات پایین این محصول بیانگر تقاضای محدود و مدیریت شده در بازار دخانیات است.
واردات کاغذ حرارتی در این دوره نزدیک به 3 هزار تن بوده است. این کاغذ در رسیدهای بانکی، دستگاههای کارتخوان و سیستمهای فروشگاهی استفاده میشود. گسترش خدمات الکترونیک باعث پایداری تقاضای آن شده است.
حدود 1 هزار تن کاغذ کرافت وارد کشور شده است. تولید داخلی و بازیافت نقش اصلی را در تامین این نوع کاغذ ایفا میکند و واردات، بیشتر برای جبران کمبودهای مقطعی است.
واردات این گروه تنها حدود 280 تن بوده است. این موضوع بیانگر تامین نیاز اصلی بازار از طریق تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات است.
دادههای وارداتی شش ماهه نخست سال 1404 نشان میدهد که خمیر کاغذ، کاغذ چاپ و تحریر، و مقوای FBB سه گروه اصلی وارداتی صنایع سلولزی کشور بودهاند. روند افزایشی تقاضا در بخش تولید بستهبندی و همچنین نیاز پایدار حوزه نشر و چاپ، موجب ادامه واردات این محصولات شده است.
پایش مستمر بازار و برنامهریزی برای تقویت ظرفیت تولید داخلی میتواند به کاهش وابستگی و پایداری بیشتر در زنجیره تأمین منجر شود.
۱. بیشترین سهم واردات صنایع سلولزی در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۴ به کدام محصولات اختصاص داشته است؟
بیشترین سهم واردات به خمیر کاغذ، کاغذ چاپ و تحریر و مقوای FBB تعلق دارد که همچنان اقلام اصلی زنجیره تامین صنعت کاغذ و بستهبندی کشور محسوب میشوند.
۲. چرا واردات خمیر کاغذ حجم بالایی دارد؟
واحدهای تولید کاغذ چاپ، مقوا و بستهبندی به خمیر کاغذ وابسته هستند و واردات بالای آن برای حفظ جریان تولید در شرایط نوسان بازار ضروری است.
۳. دلیل افزایش واردات کاغذ چاپ و تحریر در ماههای مرداد و شهریور چیست؟
افزایش واردات همزمان با آمادگی بازار برای سال تحصیلی جدید و نیاز به تامین کتابهای درسی و لوازم تحریر بوده است.
۴. آیا تولید داخلی در تامین سایر کاغذها و مقواها کفایت میکند؟
در مواردی مانند کاغذ کرافت، کاغذ وایتتایپ و کاغذ تست لاینر، تولید داخلی و بازیافت نقش اصلی را در تامین نیاز بازار دارند و واردات بیشتر برای جبران کمبودهای مقطعی است.
منبع آمار: سایت اطلاع رسانی صنایع سلولزی ایران