فرآیند دایکاتی یک تکنیک تولید محبوب در صنعت بسته بندی است. این تکنیک شامل استفاده از قالبی است که برای برش مقوا بسته بندی در طرح ها و اشکال مختلف استفاده می شود.
توانایی تولید انبوه کارتن بسته بندی سفارشی جایی است که ارزش واقعی فرآیند دایکاتی در آن نهفته است. دستگاه دایکاتور برای ایجاد تولید ورق های جعبه های بسته بندی سفارشی در حجم انبوه آسان تر، سریع تر و مقرون به صرفه تر است.

 

در این مقاله، فرآیند قالب‌گیری و نقش آن در کارتن بسته‌بندی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. همچنین به موضوع های مهم زیر می پردازیم:

توضیح دقیق در مورد کارتن دایکاتی
چگونه قالب برش ساخته می شود
تکنیک های قالب گیری
FEFCO دسته بندی مقوا بسته بندی راه راه یا فلوت
موارد تکمیلی که مکمل طرح‌های ورق های مقوایی دایکاتور هستند

آشنایی با فرآیند برش دایکات

قالب برش در اصل یک کاتر مکانیکی غول پیکر است که بر روی ورقهای مقوایی فشرده می شود تا شکل دلخواه بسته بندی را تشکیل دهد.
منشا تکنیک دایکات مربوط به صنعت کفش سازی در طول انقلاب صنعتی بوده است.
برش به وسیله قالب که در ابتدا برای کمک به تولید انبوه بسته بندی طراحی شده بود، به یک فرآیند ساخت همه کاره تبدیل شده است. تقریباً هر شکل، طرح یا الگوی را می توان با استفاده از قالب برش ایجاد کرد.
کارتن سفارشی با استفاده از قالب های فولادی مخصوص و دستگاه های برش تولید می شود. این سبک از تولید امکان تولید انبوه ورق های مقوایی بسته بندی را فراهم می کند. اما مهمتر از آن، بسته بندی دایکاتور کار با دقت بالا را تضمین می کند.

قالب برش چگونه ساخته می شود؟

پیشرفت در تکنولوژی و تکنیک های ساخت قالب های برش، دقیق ترین طراحی کارتن های دایکات را تضمین می کند. به طور معمول، طرح کلی بسته بندی توسط طراحان به کمک کامپیوتر (CAD) طراحی می شود. این طرح دیجیتالی بر روی یک قطعه چوب سخت که به عنوان تخته قالب شناخته می شود، اجرا می شود.
پیچیده ترین روش برای کشیدن طرح ها بر روی تخته های قالب، سوزاندن روی سطح چوب با استفاده از برش های لیزری پیشرفته است.
قالب برش از نوارهای فلزی به نام خطکش یا خطکش فولادی استفاده می کند. خط کش برش توسط یک خم کننده (شکل دهنده) که فولاد را به شکل مورد نیاز خم می کند، به شکل مورد نظر در می آید.
انواع خطکش برش را می توان در فرآیند برش قالب استفاده کرد. هر خطکش عملکرد خاص خود را دارد و بسته به پیچیدگی بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرد.

برخی از رایج ترین خطکش های مخصوص قالب گیری عبارتند از:

خطکش برش دهنده (Through Cutting): از طریق برش کاملا ورق مقوایی را قطع می کند.
خطکش علامت گذار (Scoring): به جای بریدن کل ورق، با کمی فشار باعث تورفتگی یا برش جزئی در یک ورق مقوایی می شود.
خطکش چین انداز (Creasing): چین زدن شبیه به علامت گذاری است که در آن قالب یک خط چین روی ورق کارتن ایجاد می کند. بر خلاف روش علامت گذاری، چین‌خوردگی به خم شدن ورق از سمت داخل کمک می کند. وجود دو چین باعث انعطاف پذیری بیشتر ورق می شود.
خطکش مخصوص سوراخ زدن (Perforating) : سوراخ کردن شامل فرورفتگی یک در راستای عمودی ورق است. این نوع سوراخ به معنی جدا کردن ورق مقوایی نیست اما می تواند به راحتی در امتداد خطوط سوراخ شده جدا شود.
هر خطکش بر اساس ضخامت ورق و اندازه فلوت ساخته شده است.

خطکش فولادی با چکش به تخته قالب برخورد می کند. دستگاه قالب گیر قالب را محکم به مقوا فشار می دهد تا به شکل بریده شده در بیاید.
بسته به پیچیدگی طراحی بسته بندی، این برش دارای چندین برش و یا خط و چین است که برای مونتاژ کارتن با دست کار بسیار آسانی است.
مواد اضافی ایجاد شده همگی جمع آوری و بازیافت می شوند تا دوباره مورد استفاده قرار گیرند.
ساخت قالب های تک برای یک نوع کارتن بسته بندی سفارشی کاری پرهزینه است. با این حال، هزینه یکباره است که وقتی چندین سفارش از یک بسته بندی در طول زمان انجام شود، آن هزینه را جبران می کند.

روش های تولید کارتن دایکات

دو روش محبوب در برش دایکات ورق های بسته بندی عبارتند از:

قالب برش تخت یا کلیشه برجسته:

قالب های تخت (Flatbed Die Cutting ) با یک قطعه تخت و مستطیلی از چوب سخت (تخته قالب) ساخته می شوند که شکل قالب منحصر به فرد است. علاوه بر تیغه‌های برش تخته شامل قسمت های نقش برجسته نیز می‌باشد.
دستگاه های قالب تخت دارای ابعاد کوچک هستند، بنابراین برای طرح های بزرگتر پیشنهاد نمی شوند. با این حال، آنها قادر به ایجاد طرح های پیچیده و دقیق و برش های کوچک هستند.
این روش شامل یک قالب برش تخت است که توسط یک دستگاه به طور محکم در مقوا فشرده می شود.

قالب برش روتاری یا دوار:

قالب های دوار (Rotary Die Cutting) با یک پرس استوانه ای ساخته می شوند و به جای فشار دادن به سمت پایین، قالب های تخت بر روی مقوا چرخانده می شوند. روش چرخشی فرآیند بسیار سریعی است و برای تولید انبوه طرح های ساده ایده آل است. برخی از دستگاه های دایکاتور دوار حتی می توانند دو کار را همزمان انجام دهند، مانند برجسته سازی، لمینیت و غیره. اگرچه تولید در حجم انبوه با سرعت زیاد بسیار پر اهمیت است، اما دستگاه های برش دوار همیشه بهترین گزینه نیستند.
نوع تکنیک و ماشین مورد استفاده بستگی به طراحی کارتن بسته بندی دارد.

قالب دیجیتالی یا اتوماتیک:

پیشرفت‌های فناوری در صنعت بسته بندی، فرآیند برش قالب را دیجیتالی (Digitalised die-cutting) کرده است. روش‌های سنتی هنوز هم برجسته‌ترین و پرکاربردترین روش‌ها هستند. با این حال، امکان برش ورق ها بدون استفاده از خطکش های فولادی وجود دارد.

این ماشین های بسیار پیشرفته از روش های کامپیوتری و لیزری برای ایجاد برش در محل مورد نظر استفاده می کنند. ESKO و Zünd پیشروان صنعت در تولید این ماشین‌های دیجیتالی هستند. علیرغم پیشرفت‌های فناوری، قابلیت‌های ماشین‌های برش دیجیتالی محدود می باشد.
این روش یک گزینه مناسب برای حجم کم سفارش هستند و هنوز به سرعت ماشین آلات آنالوگ نیستند.